روسیه و برخی در داخل در حال ایجاد مانع بر سر راه مذاکره ایران و غرب‌اند | پزشکیان باید مانع تکرار تجربه موشک هوا کردن همزمان با مذاکره شود

رویداد۲۴ | زینب غبیشاوی : چند ماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار می‌شود و طبق نظرسنجی‌ها دونالد ترامپ رای بالایی دارد و اگر روی کار بیاید، ایران باید منتظر تحریم‌های بیشتری باشد. همزمان انتخابات ریاست جمهوری در ایران هم برگزار شده و انتظار می رود مذاکرات ایران و غرب در دولت جدید برای احیای توافق‌ برجام از سرگرفته شود.

مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران در نخستین نشست خبری خود، در پاسخ به سوالاتی در خصوص مذاکره مستقیم با آمریکا گفته این کشور اول باید برادری‌اش را ثابت کند و نشان دهد با ما دشمنی ندارد؛ بعد مذاکره می‌کنیم. «ما با آنها هم برادر هستیم.»

ابوالقاسم دلفی سفیر سابق ایران در فرانسه و مقام وزارت خارجه در دولت روحانی به رویداد۲۴ می‌گوید اگر قرار به مذاکره و گفتگو باشد، باید در درون نظام یک همسویی شکل بگیرد و اینگونه نباشد که دولت مذاکره کند و در جای دیگری موشک هوا کنند.

در ادامه بخش‌های مهم این گفتگو را می‌خوانید؛

*یکی از اهداف دولت چهاردهم چه در زمان تبلیغات انتخاباتی و چه بعد از تشکیل دولت این بود که مشکلات کشور را از طریق گفت‌وگو و سیاست متوازنی که با دنیا اتخاذ می‌کند، حل و فصل کند.

*آمریکا ملزوماتی دارد که باید آن را در نظر گرفت؛ آن‌ها درحال حاضر در آستانه انتخابات هستند. این انتظار که قبل یا بعد از انتخابات با آن‌ها مذاکره کنیم، بستگی  به منظری دارد که قرار است از آن به گفت‌وگو‌ها ورود پیدا کنیم.

دولت سیزدهم استراتژی کشور را به سمت شرق تغییر جهت داد

*میراث دولت سیزدهم برای دولت چهاردهم، تجربه‌ای است که این تجربه در دسترس است. دولت رئیسی، دیپلماسی و استراتژی کشور را به طور کلی عوض کرد و رویکرد «نگاه به شرق» را انتخاب کرد و به سمت کشور‌های شرق و مشخصا روسیه حرکت کردند.

*هنوز دولت چهاردهم هیچگونه اقدامی برای گفت‌وگو‌ها انجام نداده  و وارد صحنه عملیاتی نشده است. در عین حال با توجه به اینکه رویکرد و وعده‌هایش در راستای تنظیم روابط با دنیاست، روس‌ها و کشور‌های خاورمیانه را به تکاپو انداخته تا مانع ایجاد کنند.

روسیه در دوران کوتاه دولت پزشکیان چند اقدام خصمانه کردند تا مانع مذاکره ایران با غرب شوند

*روس‌ها در همین مدت کوتاه دولت پزشکیان چندین اقدام خصمانه مشخص انجام دادند که امکان مذاکره با دنیا را برای ما سخت‌تر می‌کند. اتفاقی که در موضوع اوکراین در حال رخ دادن است و خبر ارسال سلاح به روسیه یکی از این موارد است. برای غرب و ناتو، اوکراین اهمیت دارد و امنیت و اقتصاد اروپا به جنگ اوکراین گره خورده است. طبیعتا قرار گرفتن کشوری مانند ایران در کنارروسیه و ارسال سلاح برای استفاده در این جنگ، هرگونه مذاکره ما با غربی‌ها را دچار مشکل می‌کند.

*همین الان می‌بینیم طی یکی دو هفته اخیر ایران فهرست تحریم‌ها علیه ایران طولانی تر شده است. آخرین مورد هم این بود که آمریکا و اروپا تصمیم گرفتند که ایران ایر و برخی از افراد را در لیست تحریم قراردهد.

*مذاکره و گفت‌وگو با دنیا الزاماتی دارد که ما باید مد نظر قرار دهیم. این موضوع مقدم بر گفت‌وگو است و باعث تسریع آن می‌شود. علاوه بر آن، فشار‌هایی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد از کنترل خارج شدن توان و ظرفیت‌های هسته‌ای ایران، به ما وارد می‌کند، ما را از مذاکره دور کرده است و همین مسئله باعث می‌شود اراده و انتخاب ما برای مذاکره کردن دچار مشکل شود. 

درون دولت چهاردهم هم مخالفان سرسخت مذاکره با غرب وجود دارد

*البته نباید از این موضوع غافل شد که دولت چهاردهم هم در دورن خودش مخالفان پر و پا قرصی با مذاکرات بین ایران و دنیا دارد. ملاحظه می‌کنید که موضوع ارسال سلاح به روسیه درست زمانی مطرح شده که رئیس جمهور قرار است عازم نیویورک شود و در آنجا با مقامات کشور‌های دیگر دیدار کند. طرح همین موضوع در این مقطع از سوی نهاد‌های رسمی کشورمانند مجلس و رسانه‌های وابسته به جناح‌ اصولگرا، نشان دهنده این است در داخل هم مانع جدی برای مذاکرات وجود دارد.

*مذاکره از سیاست‌های دولت چهاردهم است و پزشکیان گفت‌وگو را ابزاری برای حل مشکلات کشور می‌داند. ما با آمریکایی‌ها در تماس هستیم البته نه برای مذاکره. ما تجربه دوران بایدن و ترامپ را داریم، ولی در ایران همه چیز تغییر کرده و دولتی روی کار آمده که خواهان مذاکره است و می‌خواهد مشکلاتش را با دنیا حل کند. اما هیات حاکمه آمریکا، چه دموکرات‌ها و چه جمهوری خواهان در وضعیت مشخصی نیستند که بخواهیم با آن‌ها به راه حل قوی برسیم. چه مذاکراتی تحت عنوان مذاکرات هسته‌ای با کشور‌های ۴+۱ آغاز شود و چه مذاکره مستقیم و یا با واسطه گشورهایی مثل قطربا آمریکا از سرگرفته شود، نباید طی دو ماه آینده انتظار داشته باشیم اتفاق جدیدی رخ بدهد. همه چیز بعد از انتخابات آمریکا مشخص خواهد شد.

*با این وجود مقدمات مذاکره باید از همین حالا فراهم شود. سفر پزشکیان به نیویورک و مذاکراتی که با سران کشور‌های دیگر انجام می‌دهد، مقدمات مورد نظر ما را برای دنیا تشریح خواهد کرد.

پزشکیان تعامل با گروه‌های فشار اصولگرا را تقویت کند تا تجربه موشک هوا کردن همزمان با مذاکره با جهان تکرار نشود

*دولت چهاردهم قبل از هر مذاکره‌ای با جهان باید شرایط داخلی را بررسی کند و تعامل با اهرم‌ها و گروه‌های فشار داخلی خصوصا جریانی که انتخابات را باخته و در حاشیه است، را افزایش دهد تا تجربه دولت یازدهم تکرار نشود. این که از یک طرف مذاکرات صورت میگرفت، اما در داخل موشک هوا می‌کردند.

* قرار نیست با آمریکا مذاکره کنیم، اما در داخل گروه‌هایی به دنبال تنش و تخریب مذاکرات باشند.